The traditional sacral wooden construction in Lithuania between XVIII and XIX century - Tradycyjne litewskie drewniane budownictwo sakralne z XVIII i XIX wieku

Abstract

Litwa położona jest na gęsto zalesionych terenach Europy Północno-Wschodniej, stąd bogactwo budownictwa drewnianego w tym kraju. Wśród budynków drewnianych wyróżniają się obiekty sakralne, o dużej wartości historycznej, różnorodnej formie i rozmiarach, złożonych projektach i wieloetapowej realizacji. Najstarsze kościoły drewniane zaczęto budować na Litwie w XIII wieku. Obecnie na terenie kraju znajduje się ponad 600 drewnianych obiektów sakralnych, których aspekty konstrukcyjne i strukturalne nie zostały jeszcze szczegółowo zbadane. Główne cele przedstawionych badań to: – poznanie tradycji i rytuałów związanych z typami budynków oraz rozwiązań stylistycznych i architektonicznych wykorzystywanych przy wznoszeniu obiektów sakralnych na Litwie; – usystematyzowanie wszystkich drewnianych obiektów sakralnych na Litwie oraz szczegółowe badania najważniejszych przykładów; – usystematyzowanie typów budynków oraz opracowanie katalogu technik budowlanych, przydatnego w przyszłych pracach konserwatorskich i rekonstrukcyjnych obiektów drewnianych; – rozwój i zmiany w stosowanych rozwiązaniach technologicznych, zachodzące na przestrzeni wieków, analiza obiektów drewnianych pod kątem mechanizmów zniszczenia i zidentyfi kowanych uszkodzeń; – opracowanie słownika zwrotów architektonicznych i konstrukcyjnych (w językach włoskim, litewskim i angielskim). W ramach projektu przeprowadzono analizę obiektów pod kątem ich geometrii, wymiarów, konstrukcji, geometrii elementów składowych, historii technik budowlanych, głównych uszkodzeń i degradacji drewna – na podstawie badań obiektów i ich rzeczywistych warunków, a także na podstawie znalezionej i zgromadzonej dokumentacji dotyczącej kościołów i technik zastosowanych do ich budowy